Muzeum Dulag 121

Kiedy mówimy o powstaniu w getcie warszawskim, często skupiamy się na początkowych walkach ŻOB i ŻZW z Niemcami, a potem próbach wyjścia z getta żydowskich bojowców. A jakie były losy ludności cywilnej, niezaangażowanej bezpośrednio w zbrojny opór? Prof. Andrzej Żbikowski opowiada o nowych badaniach nad wydarzeniami z wiosny 1943 r.

„Nie mamy ani jednego bojowca na tych zdjęciach, mamy głównie zdjęcia ostrzału, palących się kamienic” – mówi o raporcie Jürgena Stroopa z tłumienia powstania w getcie warszawskim prof. Żbikowski. – „Oprócz raportu Stroopa, jeśli chodzi o ikonografię dla wyobrażenia sobie powstania, mamy kolekcję Grzywaczewskiego, polskiego strażaka z rogu Żelaznej i Nowolipia, który fotografował tłumy Żydów pędzone na Umschlagplatz przez ulicę Smoczą. Mamy też zdjęcia spoza getta, pokazujące pożar, więc jesteśmy dość bezradni w potrzebie wyobrażenia sobie tej tragedii, która dotknęła ponad 50 tysięcy osób. Poza tym mamy tylko teksty i na tych tekstach chcę oprzeć propozycję książki, odczytać je na nowo”.

(na podstawie: Żydowski Instytut Historyczny)

Prof. Andrzej Żbikowski – historyk i politolog, kierownik Działu Naukowego Żydowskiego Instytutu Historycznego, profesor w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor i edytor dokumentów źródłowych, m.in. raportu Jürgena Stroopa z tłumienia powstania w getcie warszawskim Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje! Oraz tomu 3 Relacje z Kresów Pełnej Edycji Archiwum Ringelbluma.