3741

Dziedzictwo kulturowe

Zabytki, pomniki przyrody w Gminie Michałowice

Zespół pałacowo - parkowy Pęcice, zlokalizowany w Pęcicach, w dolinie rzeki Utraty. Pałac został zbudowany w latach 1808 - 1809 na podstawie projektu architekta Fryderyka Alberta Lessela. Ten murowany budynek, zniszczony w czasie I wojny światowej, został odbudowany przez ówczesnego właściciela, a następnie znowu uszkodzony w 1944 r. Odnowiono go dopiero w 1950 roku. W tym okresie nazwano go "Dworem Polskim''. Na attyce budynku, nad wejściem znajduje się napis: "Jam Dwór Polski. Co Walczy Mężnie i Strzeże Wiernie''. Park pałacowy zaprojektowany przez ogrodnika Jana Chrystiana Schucha obejmuje 24 ha. Znajduje się w nim wiele cennych okazów drzew, między innymi: 250-letnie wiązy szypułkowe, oraz lipa drobnolistna o obwodzie 7 m, której prawdopodobny wiek to 400 lat. Należy ona do najstarszych okazów tego gatunku na Mazowszu. Teren parku łączy się z 50 hektarowym obszarem stawów, wokół których gnieździ się wiele gatunków ptactwa wodnego.

Zespół pałacowo - parkowy w Helenowie jest jednym z nielicznych, zachowanych w doskonałym stanie podwarszawskich zespołów architektonicznych. Początki jego historii według niepotwierdzonych źródeł sięgają drugiej połowy XVII wieku. W "Złotej Księdze Szlachty Polskiej" (tom II), zapisano bowiem, iż "...dobra znajdujące się w powiecie pruszkowskim w obwodzie warszawskim województwa mazowieckiego należały do Hetmana Koronnego Michała Ogińskiego". Od 1807 do 1855 roku dobra Helenów były własnością Tomasza Adama Ostrowskiego, Podskarbiego Koronnego i jego syna. Pałac murowany został wzniesiony w 1807 roku według projektu architekta Jakuba Kulickiego, a następnie w latach 1858-1860 został rozbudowany przez architekta Henryka Markoniego. W parku znajdują się liczne rzeźby, a wśród nich obelisk poświęcony pamięci poległych w czasie I wojny światowej. W bogatym drzewostanie parku występują okazy zaliczone do zabytków przyrody: 14 dębów szypułkowych, 2 białe topole oraz jesion wyniosły.

 

Parki dworskie znajdują się również w Pęcicach Małych i w Regułach.

Zespół pałacowo - parkowy Pęcice
Zespół pałacowo - parkowy Pęcice
Park w Regułach
Park w Regułach

Zespół dworsko - parkowy przy ul. Sanatoryjnej 3. Z zespołu zachował się pałac, który stracił swoje oblicze po "modernizacji" przeprowadzonej po 1945 roku. Przetrwał także mały obszar parku z urozmaiconym drzewostanem złożonym z jaworów, jesionów, kasztanowców i klonów.

Aleja Marii Dąbrowskiej w Komorowie, stanowiąca pomnik przyrody o długości 500 metrów, to 125 lip drobnolistnych i 20 kasztanowców.

Aleja Starych Lip w Komorowie jest zabytkiem przyrody. Ogółem na terenie gminy uznano 305 drzew za pomniki przyrody.

Kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Michałowicach

Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Piotra i Pawła jest zlokalizowany w Pęcicach w sąsiedztwie zespołu pałacowo - parkowego. Kościół jest murowany. Został zbudowany w latach 1825 - 1832 według projektu Ch.P. Aignera. Obok kościoła znajduje się cmentarz parafialny założony w pierwszej połowie XIX wieku.

Osiedle Komorów ze względu na oryginalny układ urbanistyczny i istniejące domy z okresu międzywojennego jest objęte ochroną konserwatorską. Do obiektów podlegających ochronie konserwatora zabytków w Komorowie zaliczono: Dworki, wille, rezydencje przy ulicach: Akacjowej, Bankowej, Leszczynowej, Lipowej, Klonowej i wiele innych.

Kościół Św. Apostołów - Piotra i Pawła
Kościół Św. Apostołów - Piotra i Pawła
Aleja Starych Lip w Komorowie
Aleja Starych Lip w Komorowie

Pomnik żołnierzy Armii Krajowej z IV Oddziału Ochota, którzy oddali życie podczas wycofywania się z Powstania Warszawskiego. Próbując przedostać się do lasów sękocińskich, poprzez Reguły i Pęcice, natknęli się na Niemców. Rankiem, 2 sierpnia 1944 r. Powstańcy stoczyli w Pęcicach z przeważającymi siłami niemieckimi krwawy bój, w którym poległo 31 Polaków, sześćdziesięciu pojmanych jeńców Niemcy wymordowali. Pomnik w Pęcicach jest unikalnym miejscem wśród polskich nekropolii, bowiem ofiary spoczywają w tym samym miejscu, w którym poległy.

Pomnik w Pęcicach
Pomnik w Pęcicach